Chu sa là khoáng vật cinnabar trong khoáng học phương Tây, có độ cứng thấp và ánh kim đỏ. Khoáng này thường xuất hiện trong các mạch nhiệt dịch chứa thủy ngân, thường được khai thác tại Trung Quốc, Tây Ban Nha, Peru và một số nước Đông Nam Á.
Ở Trung Quốc cổ đại, chu sa được xem là khoáng vật quý hiếm, từng được sử dụng trong các nghi lễ tôn giáo, phong ấn đạo phù, và trong các đơn thuốc của đạo gia. Tên gọi “chu sa” bắt nguồn từ màu đỏ son sẫm đặc trưng, tượng trưng cho dương khí, sự cát tường và trừ tà.
Chu sa có thể được chế biến thành nhiều dạng khác nhau tùy mục đích sử dụng:
- Chu sa nguyên thạch: dạng cục hoặc đá vỡ, chưa qua chế biến.
- Chu sa nghiền thô: dạng hạt nhỏ, dùng làm nguyên liệu trung gian.
- Chu sa bột: dạng mịn, thường được thủy phi (nghiền trong nước và lọc lấy phần tinh chất), dùng trong các bài thuốc cổ truyền hoặc mỹ phẩm truyền thống.
Việc sử dụng chu sa trong thời hiện đại cần hết sức thận trọng. Người dùng nên tham khảo ý kiến chuyên môn và sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đạt tiêu chuẩn kiểm nghiệm nghiêm ngặt.
